پیش درآمد: از مادر بزرگم این ضرب المثل را شنیده بودم که او می گفت: «هرچه پیش آمد، خوش آمد»، در این صفحه، مطالب متنوع و گوناگونی چاپ و منتشر خواهد شد، چه نبشته های خودم باشد و چه از دیگران. برخی از نوشته های دیگران را دستکاری، فشرده، پیراسته و یا آراسته خواهم کرد و این کار را در شعر می گویند:
«انگولک به اشعار». سعی خواهم نمود، تا نوشته ها و اشعار و دیدگاه دیگران را با نام نویسنده و مأخذ آن ذکر کنم، تا امانت داری در نویسندگی را به جای کرده باشم. من روزگار دیده ام و تا حدودی کلاسیک پسند، و به همین دلیل است که خواندن و نبشتن پیرامون ادبیات کهن زبان دری را بیشتر دوست می دارم.… بیشتر بخوانید
نوشتههای می 2014:
کاشکی گربۀ دخترم می بودم
این داستان روایتی، یک واقیعت و حقیقت است، به دلیل آن که عناصر ساخته شده آن، من هستم و دخترم است و گربه دخترم. امروز که این نبشته را بازنویسی می کنم، گربه دخترم درست پنج ساله شده است و هنوز با من زندگی می کند. این نبشته برای کودکان نوجوان، جوانان و دانش آموزان نگارش یافته است. علت این که این داستان گونه را نوشته ام، آن است که در بهار سال ۱۳۸۹خورشیدی از طریق پروژۀ ملل متحد، در دانشکدۀ زبان و ادبیات دانشگاه هرات، به حیث استاد مهمان وظیفه آموزگاری را پیش می بردم و مضمون اصول تحقیق را تدریس می نمودم.… بیشتر بخوانید
اندیشه های رنگین در شاهنامۀ فردوسی
این مقاله در شمارۀ دوم مجلۀ «خراسان» در سال۱۳۶۱خورشیدی چاپ و منتشر شده و در سال ۱۳۶۹باافزایش مطالبی در سیمنار بین المللی هزارمین سال وفات حکیم ابوالقاسم فردوسی دراکادمی علوم افغانستان به خوانش گرفته شده است. باید گفت که «اندیشه های رنگین» نام مجموعۀ مقالاتی است که در سال ۱۳۷۵خورشیدی، نوشته ام و در پروگرس مسکو، به اهتمام آرش یقین و به سرمایۀ شرکت کیهان چاپ شده است. در سالهای بعدی، نوشتن پیرامون اندیشه های خردگرایانه و پند و اندرز های حکیم ابوالقاسم فردوسی را گسترش دادم و نتیجه پژوهش من چنان شد که کتابی در۲۷۶صحیفه به نگارش درآمد. این کتاب در سال ۱۳۸۹خورشیدی به اهتمام آرش یقین از طریق انتشارات مهرحبیب در هرات چاپ و منتشر شده است.… بیشتر بخوانید
از عیّاران قدیم تا کاکه های کابل
فشردۀ سخنانی است که این حقیر فقیر در سال۱۳۶۶خورشیدی در کنفرانس بین المللی «کابل در گذرگاه تاریخ» در باره ریشه و پیشینه فتیان، عیّاران و جوانمردان افغانستان و به ویژه کاکه های کابل و هرات باستان و دیگر ولایات افغانستان به نگارش درآوردم و در آن جشنواره به خوانش گرفتم.این مقاله بار نخست درمجله های (ژوندون و خراسان) در افغانستان چاپ شد. متن دری این نبشته در سال۱۹۹۳میلادی در نشریه (پیوند) ارگان نشراتی انجمن نویسندگان تاجیکستان در شهر دوشنبه از چاپ برآمد و در همان سال توسط داکتر «غمچین چله اوف» دانشمند شناخته شدۀ اکادمی علوم تاجیکستان به زبان روسی ترجمه گردید و از طریق دیپارتمنت دری در اکادمی علوم چاپ شد.… بیشتر بخوانید
ادبیات دری در دورۀ سامانیان
این نبشته تحقیقی گونه است. بار نخست در سال۱۳۶۱خورشیدی از طرف وزارت تعلیم و تربیۀ افغانستان در دو هزار نسخه چاپ و منتشر شده است. بار دوم در سال ۱۳۶۶در مجلۀ «عرفان» در شماره های اول، دوم و سوم در کابل اقبال چاپ یافته است. اصل متن، برای دانشجویان دانشکدۀ ادبیات و انستیتوت پیداگوژی و مؤسسات عالی تربیۀ معلم افغانستان نگارش یافته است و از دهه شصت خورشیدی تا اکنون در مؤسسات آموزشی عالی کشور به حیث مضمون تاریخ ادبیات تدریس می شود و مورد استفادۀ استادان ادب دری قرار می گیرد. این مقاله را می توان در کتاب «در گذرگاه تاریخ ادبیات» که در مطبعۀ نقره ای هرات در ۲۸صفحه چاپ و منتشر کرده ام، نیز مطالعه کرد.… بیشتر بخوانید
سیری در دو نسخۀ یوسف و زلیخا
سیری در دو نسخۀ یوسف و زلیخا: این مقاله پژوهشی است و نخستین بار در سال ۱۳۶۹خورشیدی در مجلۀ «فرهنک» شماره های دوم و سوم در کابل و در۲۴صفحه چاپ و منتشر شده است. در بارۀ ریشه و پیشینۀ داستان سرایی در ادب دری و به ویژه داستان یوسف و زلیخا تحقیق صورت گرفته است. آخرین منظومه های داستان یوسف و زلیخا مربوط است به شاعران معاصر، چون: (پیر محـمد پیری) و برادرم جناب استاد (ابوبکر یقین). در این مقاله، منظومۀ یوسف و زلیخای پیری که نسخۀ خطی منحصر به فرد در کتابخانۀ شخصی من است، با منظومۀ یوسف و زلیخای مولانا جامی مقایسه شده است.… بیشتر بخوانید
افسانه مغل دختر
افسانۀ مغل دختر
این افسانه به لهجه محلی و گفتاری مردم هرات به نگارش درآمده و۵۴ صحیفه است. گویندۀ اصلی شخصی است به نام (نبی گادیوان) که از خوانندگان شوقی و قصه گویان مشهور هرات در دهۀ چهل تا شصت خورشیدی بوده است. من در سال۱۳۶۰هجری، به روایت شیرآغا مشهور به (بچۀ شیخ) از روستای سروستان، ثبت و بازنویسی کرده ام. دراصل متن و استخوان بندی افسانه هیچ گونه تصرف و یا پیرایش و آرایشی صورت نگرفته و سعی کرده ام تا اصالت داستان حفظ گردد. برای سهولت خوانندگان، تمام واژه های محلی هرات توضیح و معنا شده است. افسانۀ مغل دختر برای نخستین بار در سال ۱۳۶۲هجری در مجلۀ فرهنگ مردم، شمارۀ سوم، ارگان نشراتی وزارت اطلاعات و کلتور در کابل چاپ و منتشر شده است.… بیشتر بخوانید
عیّاران و کاکه های خراسان در گسترۀ تاریخ
کتاب (عیّاران و کاکه های خراسان در گسترۀ تاریخ) دارای۱۵۹صحیفه است که در سال ۱۳۶۷خورشیدی برندۀ جایزۀ ادبیات افغانستان شده است. تا اکنون سه مرتبه چاپ ومنتشر شده است. بار نخست درسال ۱۳۶۵به تیراژ۵۰۰۰ هزار جلد از طریق وزارت اطلاعات و کلتور افغانستان. بار دوم درسال ۱۳۶۸ از طریق چاپخانه میوند در پاکستان. چاپ سوم در سال ۱۳۸۶در مطبعۀ میوند کابل
فرهنگ نامه یقین
کتاب (فرهنگ نامه یقین) دارای۴۱۰صفحه است و در آن دو صد و اند اصطلاح ادبی، دینی و تاریخی به گونۀ مفصل توضیح و تشریح شده است. باورمندم که این فرهنگ نامه، نخستین کتابی است در کشور ما، به زبان فارسی دری که در آن واژه ها و اصطلاحات ویژۀ ادبی و فرهنگ عامیانه بازتاب داده شده است. این کتاب به اهتمام «آرش یقین» و از طریق شرکت (یقین آرت) آمادۀ چاپ شده است.
هزار و یک سخن
کتاب (هزار و یک سخن) دارای۴۳۰صفحه است. چنان که از نامش پیداست، در این کتاب سخنانی گهربار و آموزنده از صد و اند دانشمند و عالم شرقی و غربی و کلاسیک و معاصر، جمع آوری شده است. این کتاب به اهتمام «آرش یقین» و از طریق شرکت (یقین آرت) در سال۱۳۹۳خورشیدی آمادۀ چاپ شده است.